Urząd Gminy Strzelce

HISTORIA

Terytorium i dzieje miejscowości związane były z historią Mazowsza. Nazwa - "Strzelce" – najprawdopodobniej pochodzi od nazwy zajęcia ludzi, którzy zamieszkiwali dawniej osadę - było to zgodne z zasadą doby średniowiecza. W latach 60-tych XIV wieku król Polski, Kazimierz Wielki osiedlił w tutejszych lasach swoich strzelców.

Dokładne określenie daty powstania miejscowości Strzelce jest trudne do ustalenia. Według lokalnej tradycji, kościół i parafię miał tutaj założyć jeden z książąt mazowieckich już w początkach XIV wieku. Pierwszy zapis historyczny dotyczący wsi Strzelce pochodzi z 1392 roku. W XV stuleciu mieściła się tutaj szkoła parafialna z rektorem i kantorem. W 1462 roku Kazimierz Jagiellończyk włączył do Korony Ziemię Gostynińską. Powstało województwo rawskie obejmujące ówczesny powiat gostyniński, do którego należały również Strzelce. W XVII wieku Strzelce jako starostwo niegrodowe należało do Szymona Działowskiego, a następnie do Macieja Łęczyckiego. Po drugim rozbiorze Polski w 1793 roku powiat gostyniński, a z nim Strzelce, znalazły się w zaborze pruskim. Przybyło tu wielu osadników niemieckich. W latach 1807-1815 powiat gostyniński wraz ze Strzelcami znajdował się na obszarze Księstwa Warszawskiego. Z chwilą utworzenia Królestwa Polskiego należał do województwa mazowieckiego. Po klęsce powstania listopadowego 1831 roku tereny te znalazły się w granicach guberni warszawskiej zaboru rosyjskiego. W tym czasie w Strzelcach było 60 domów zamieszkałych przez przeszło 600 osób i kościół parafialny murowany. W 1867 roku Strzelce znalazły się w granicach nowo utworzonego powiatu kutnowskiego guberni warszawskiej. Dobra strzeleckie były wówczas, od lat 50-tych XIX wieku, w rękach niemieckiej rodziny von Treskov, która zaprowadziła tutaj wzorowe gospodarstwo rolne oraz założyła cukrownię i gorzelnię. W pałacu po byłych właścicielach wsi mieści się obecnie Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku rząd polski zażądał odsprzedania tych dóbr Polsce lub przyjęcia przez właścicieli obywatelstwa polskiego.
Po kilku latach w 124 roku majątek Strzelce zostaje sprzedany Państwowemu Bankowi Rolnemu w Warszawie, który część ziem rozparcelował. Następnie 29 października 1925 roku dobra ziemskie zostały odkupione przez Stanisława Cichowskiego - właściciela ziemskiego zamieszkałego w Partykozach w powiecie sokołowskim. We wrześniu 1939 r. roku gen. Władysław Bortnowski reorganizuje w Strzelcach Armię “Pomorze”. Stacjonowała tu XV dywizja piechoty pod dowództwem gen. Zdzisława Przyjałkowskiego.

Po II wojnie światowej, od 1948 roku Strzelce stały się siedzibą gminy. W wyniku reformy administracyjnej z 1975 roku Strzelce znalazły się w granicach województwa płockiego. Pierwszym powojennym przewodniczącym Gromadzkiej Rady Narodowej był Tadeusz Krawczyk z Koziej Góry, natomiast Naczelnikiem Gminy - Tadeusz Klimkiewicz - inżynier z ZDHiAR w Strzelcach.
Obecnie gmina Strzelce znalazła się w granicach powiatu kutnowskiego i stanowi część województwa łódzkiego.

Miłośnikom turystyki spoza terenu naszej gminy warto polecić następujące zabytki architektury:

	zespół pałacowy w Strzelcach z II poł. XIX wieku (pałac - 1869, cukrownia - 1843, stajnia - 1925, gorzelnia - z II poł. XIX w.) zajmowany obecnie przez ZDHiAR,
	zespół sakralny w Strzelcach z kościołem (wzn. 1906-1911), zaprojektowany przez Józefa Piusa Dziekońskiego,
	dwór z końca XIX wieku w Niedrzewiu ,
	zespół dworski z I poł. XIX wieku w Woli Raciborowskiej z parkiem krajobrazowym,
	zespół dworski z początku XX wieku w Semianowie (obecnie Ośrodek Zdrowia),
	zespół parkowo-dworski z I poł. XIX wieku w Sójkach wraz z parkiem krajobrazowym z cennymi okazami ponad 200 gatunków drzew i krzewów, m.in. jednej z największych w Polsce kolekcji irg.

Z gminy Strzelce wywodzą się znane i zasłużone osoby, jak chociażby:

• Paweł Rajmund Ciesielski (1849-1909), malarz, rysownik, grafik, urodzony w Koziej Górze, gdzie żył i pracował. Związany był przyjaźnią z wybitnymi artystami swojego okresu m.in. J. Chełmońskim i W. Piechowskim,

	Stanisław Moszyński (1875-1907), ksiądz, malarz, pisarz, urodzony w Sójkach. Kształcił się w Krakowie, gdzie poznał Jacka Malczewskiego, który wywarł wpływ na jego twórczość. Pozostawił po sobie 140 prac malarskich oraz kilkanaście rozprawek z zakresu ascezy i mistyki,
	Jan Moszyński (II poł. XIX - ok. 1930 r.), ziemianin, bibliograf, publicysta. Jeden z najbardziej aktywnych obywateli ziemskich powiatu kutnowskiego, Właściciel i wójt Sójek, hrabia. Swój cenny księgozbiór ofiarował szkołom kutnowskim. Postać barwna, anegdotyczna. Zmarł w Toruniu,
	Rodzina von Trescow. Pruscy właściciele dóbr Strzelce do 1918 roku. Wzorowi gospodarze, specjalizujący się w hodowli owiec i uprawie buraka cukrowego. Dziś w zabudowaniach majątku mieści się ZDHiAR. Z tego rodu wywodził się jeden z zamachowców na Hitlera gen. von Trescow ("Wilczy szaniec", lipiec 1944).